OSADA
Odkrycie
dokonane zostało na gruntach miejscowości Głębokie (stanowisko 23), gm.
Kiszkowo, woj. wielkopolskie, położonej w rejonie Pojezierza Gnieźnieńskiego,
na krawędzi stoku doliny Jeziora Głębokie, ok. 4,5 km na północny zachód
od Ostrowa Lednickiego. Weryfikacja terenowa w Głębokiem miała na celu
rozpoznanie miejsca, gdzie w 1872 roku odkryty został skarb monet, datowany
po 1195 roku.
Osada
w miejscowości Głębokie (fot. Patrycja Silska)
Fragmenty
ceramiki.
(kliknij,
aby powiększyć)
|
|
|
|
W
tej fazie prac nie prowadziliśmy na stanowisku badań wykopaliskowych, a
jedynie rozpoznanie ograniczone do określenia rozrzutu zabytków zalegających
na złożu wtórnym, w warstwie ornej. Pieczęć wystąpiła płytko pod powierzchnią
ziemi, na głębokości ok. 10 cm. Przeprowadzone w sierpniu 2003 roku badania
sondażowe finansowane przez Kompanię piwowarską z Poznania potwierdziły
funkcjonowanie tu w XII wieku osady. Wykopaliskowo zbadano powierzchnię
0,80 ara, prowadząc jednocześnie szeroko zakrojone rozpoznanie powierzchni
stanowiska, gdzie na obszarze 38 arów odnotowano 52 zabytki metalowe, a
wśród nich brązowe - m.in. kabłączek skroniowy i fragment misy oraz ołowiane
- płaskie ciężarki, fragmenty blach i kule do muszkietów z zachowanymi
wlewkami. W trakcie prac wykopaliskowych odkryte zostały 3 obiekty związane
z osadnictwem wczesnośredniowiecznym, w tym palenisko z obstawą kamienną,
jama gospodarcza, w której zachowały się m.in. szczątki ryb oraz narożnik
obiektu będącego być może chatą, z którą związany był funkcjonalnie niewielki
bruk kamienny. Z osadnictwem z tego okresu łączyć należy także warstwę
kulturową, zawierającą bardzo liczne ułamki naczyń i niewiele kości zwierzęcych.
Na stropie tej warstwy odnaleziony został przepalony fragment srebrnego
denara Władysława Wygnańca, typu 2, bitego w Krakowie w latach 1140-1142. |
Fragmenty monety Władysława II Wygnańca / Kabłączek skroniowy znaleziony
na osadzie.
Prawdopodobny
jest - incydentalny - związek pieczęci z opisywanym wyżej osadnictwem,
choć rozważać można również hipotezę, iż dostała się ona do ziemi jako
przedmiot zrabowany w czasie wojen szwedzkich w jednym z archiwów i była
niewykorzystanym w całości surowcem, np. do odlewania wspomnianych kul
do muszkietów (ślady na pieczęci wskazują, iż została ona celowo przełamana,
a nie uszkodzona w wyniku prac rolnych).
|